آزمایش کشت مدفوع به پزشک شما کمک می کند تا مشکلات مسیر گوارشی، یا سیستم معده و روده را بهتر درک و درمان نماید.


ظهور علائم ناخوشایند گوارشی، دلایل متعددی دارند. در بعضی موارد عفونت های باکتریایی عامل بروز این بیماری ها هستند. پزشک شما با صدور درخواست آزمایش کشت مدفوع وجود هرگونه باکتری مضر در مدفوع یا را بررسی می کند.


آزمایش کشت مدفوع کاملاً با آزمایش مدفوع جهت تعیین وضعیت انگل و تخم فرق دارد. در برخی موارد لازم است مدفوع بیمار در محیط آزمایشگاهی و زیر میکروسکوپ بررسی شود، تا نشانه هایی از هرگونه تخم و انگل در آن یافت شوند.


در آزمایش کشت مدفوع کادر آزمایشگاهی باکتری های موجود در مدفوع را کشت می کنند، یا پرورش می دهند. بدین ترتیب آن ها متوجه می شوند که آیا باکتری منتهی به بیماری در مدفوع افراد وجود دارد یا خیر؟


پرسنل آزمایشگاه صفحات ویژه ای را به نمونه مدفوع آغشته می کنند. این صفحات حاوی ژلی هستند که به عنوان بستر رشد عمل می کند و شرایط مساعدتری را برای رشد باکتری فراهم می سازد. در مرحله بعدی، کادر آزمایشگاهی سعی می کند با استفاده از آزمایش مبتنی بر رنگ، تحلیل میکروسکوپی و سایر آزمایش‌ها وجود هرگونه باکتری را تشخیص دهند.




کشت مدفوع چیست؟
کشت مدفوع یک تست آزمایشگاهی است که برای تشخیص نوع باکتری‌های موجود در دستگاه گوارش بیمار از آن استفاده می‌شود.


برخی از انواع باکتری‌ها می‌توانند موجب عفونت و یا بیماری گوارشی شوند. با این آزمایش پزشک معالج می‌تواند تشخیص دهد که چه نوع باکتری‌هایی در دستگاه گوارش شما وجود دارد و از این طریق علت علائم گوارشی و نیز درمان مناسب برای بیماری گوارشی شما را تشخیص می‌دهد.


آزمایش کشت مدفوع ازمایشی سریع، بدون درد و نسبتا آسان است.


این آزمایش در اصطلاح پزشکی آزمایش کشت باکتری‌های بیماری زای روده‌ای نامیده می‌شود.


به عنوان مثال، کادر آزمایشگاه درصدد تشخیص گونه های باکتریایی زیر در مدفوع افراد می باشد :


گونه های کامپلیوباکتر
گونه های سالمونلا
گونه های شیگلا
اگر اخیراً سفر خارجی رفته‌اید، یا با سایر عوامل مخاطره آمیز روبرو هستید، آنگاه موارد اضافی نیز بررسی می شوند :


گونه های ویبریو
اشرشیا کولی ۰۱۵۷ – H7 (یک نوع اشرشیا کولی)
یرسینیا انترکولیتیکا
پلیسوموناس
آروموناس
همچنین ممکن است آزمایش‌های دیگری همچون اثر آزمایش سنجش اثر سمی کلستریدیوم دیفیسیل (سی دیفیسیل)، یا آزمایش تخم و انگل، برای تشخیص انواع انگل نیز انجام شوند.


آزمایش کشت مدفوع به چه دلیلی انجام می شود؟
عفونت های مسیر گوارشی، به صورت بالقوه علائم ناخوشایندی را از خود به جا می گذارند. در برخی موارد، چنین علائمی تهدیدکننده زندگی افراد هستند. عفونت های مختلف، علائم مشابهی را به جا می گذارند. از جمله این علائم می توان به موارد زیر اشاره کرد :


تب
تهوع و استفراغ
درد و حس ناخوشایند در شکم
اسهال شدید، بگونه ای که مجبور می شوید هر ۳۰ دقیقه یکبار به سرویس بهداشتی مراجعه کنید
وجود خون در مدفوع
آزمایش کشت مدفوع به پزشک کمک می کند تا ارگانیسم های مضری که منجر به بروز این علائم می شوند را شناسایی کند. آزمایش کشت مدفوع به پزشک کمک می کند تا وجود هرگونه باکتری مضر را شناسایی کند. ضمناً این آزمایش ها به پزشک کمک می کنند تا روش های درمانی مناسب برای کشتن باکتری ها را شناسایی کند.




آزمایش کشت مدفوع چگونه انجام می شود؟
برای تهیه کشت مدفوع پزشک باید نمونه ای از مدفوع شما را در اختیار داشته باشد. بدین ترتیب محفظه ای برای جمع آوری نمونه در اختیار فرد قرار می گیرد. این محفظه تمیز، خشک، با دهانه بزرگ است. درب این ظرف نیز از ورود هرگونه هوا جلوگیری می کند.


برخی آزمایشگاه ها، دستمال توالت خاصی را تهیه نموده اند، که به گردآوری نمونه کمک می کند. در سایر حالت ها، فرد آزمایش دهنده خودش ظرف آزمایش را تهیه می کند.


شما می توانید از یک توالت سیار، یا محفظه بزرگ دلخواه برای گردآوری نمونه مدفوع استفاده کنید. همچنین می توان با قراردادن چند تکه پلاستیک در محل نشستن در توالت فرنگی، قبل از مدفوع کردن، گردآوری نمونه را انجام داد. سپس نمونه قرار گرفته روی پلاستیک، به محفظه منتقل می شود. سعی کنید از ترکیب شدن ادرار، یا کاغذ توالت معمولی با نمونه جلوگیری نمایید.


برای نوزادان پوشکی یا افرادی که به اسهال شدید مبتلا هستند، عمل گردآوری نمونه مدفوع سخت تر خواهد بود. اگر به دنبال جمع آوری نمونه از بدنتان باشید، توصیه پزشک این است که با استفاده از نوار پنبه ای، نمونه را مستقیماً از مقعد برداشت کنید.


توصیه دیگر، قراردادن تکه های پلاستیک داخل پوشک کودک، جهت گردآوری نمونه است. گردآوری نمونه عاری از ادرار به سختی انجام می شود. از پزشکتان بخواهید تا نکات کاربردی را در اختیارتان قرار بدهد.


نمونه باید در کوتاه ترین زمان ممکن به آزمایشگاه فرستاده شود، تا عمل کشت روی آن انجام شود. در آزمایشگاه تکنیسین آزمایشگاه نمونه ای از مدفوع را روی صفحه حاوی ژل قرار می دهد. این صفحه زمینه را برای رشد هر چه بیشتر باکتری مهیا می کند.


متخصص آزمایشگاه، باکتری در حال رشد را زیر میکروسکوپ بررسی می کند. همچنین ممکن است باکتری در معرض داروهایی قرار گرفته که منجر به مرگش می شوند. بدین ترتیب تعیین می شود که کدام روش های درمانی، اثرگذاری بیشتری به همراه دارند. آزمایشگاه نتایج کشت مدفوع را برای پزشک معالج ارسال می کند.




نتایج آزمایش کشت مدفوع چه معنایی دارند؟
پزشک به شما کمک می کند، تا نتایج کشت مدفوع را بهتر درک کنید. همچنین توصیه های لازم برای پیگیری های آتی را نیز ارائه می دهند. در گام های بعدی، بیمار تحت درمان یا آزمایش بیشتر قرار می گیرد.


در صورت تشخیص باکتری های مضر در مدفوع، پزشک داروهای آنتی بیوتیک یا سایر روش های درمانی را توصیه می کند. در صورتی که هیچ گونه باکتری خطرناکی یافت نشود، نتیجه این است که علائم تحت تاثیر عوامل دیگری پدید آمده اند.


پزشک دستور انجام آزمایش و بررسی های تکمیلی را صادر می کند. به عنوان مثال آن ها دنبال نشانه هایی از سندروم روده تحریک پذیر ، عفونت انگلی، یا سایر عارضه ها می باشند.


فرای کشت مدفوع : یک روده سالم
هنگامی که سالم هستید، طیف گسترده ای از باکتری های مفید و سایر ارگانیسم ها داخل روده های شما زندگی می کنند. گاهی اوقات از این بافت زنده عادی با اسم “میکروبیوم” یاد می شود.


میکروبیوم به حفظ سلامت فرد کمک می کند. هنگامی که به عفونت های ارگانیسم های بیماری زا مبتلا می شوید، آن ها منجر به تخریب باکتری های مفید داخل روده می شوند و در نتیجه فرد دچار بیماری می شود.


مصرف آنتی بیوتیک های عمومی، فرد را در برابر ارگانیسم های بیماری زا آسیب پذیر می کند. این آنتی بیوتیک ها منجر به نابودی باکتری های داخل روده، از جمله بافت زیستی عادی یا باکتری های مفید می شوند. در برخی موارد خاص، بافت طبیعی پس از یک دور مصرف داروهای آنتی بیوتیک، قادر به بازسازی خود نیست. در این شرایط، افراد در برابر عفونت های فرصت طلب بی دفاع می شوند.


باکتری هایی که به صورت بالقوه مضر هستند و در برابر آنتی بیوتیک مقاومت دارند، می توانند زنده بمانند،پ و کنترل مسیر گوارش را در دست بگیرند. به عنوان مثال، سی دیفیسیل یکی از آن باکتری ها است.


درمان عفونت های ناشی از سی دیفیسیل، به شدت دشوار است. این عفونت منجر به ایجاد کولیت با غشای کاذب می شوند. این عارضه ماهیت ناخوشایندی دارد و منجر به ورم کردن روده بزرگ می شود و حتی ممکن است خطر مرگ را در پی داشته باشد.


باکتری درمانی از طریق مدفوع، یک روش نوین و جذاب برای درمان عفونت سی دیفیسیل است. از این روش، تحت عنوان “پیوند کشت جایگزین” هم یاد می شود.


در این روش درمانی، نمونه مدفوع یک فرد سالم، داخل روده بزرگ فرد بیمار کشت می شود. در یک رویکرد درمانی مشابه، یک کشت باکتری خالص شده، داخل بافت بدن کشت می شود. باکتری مفید موجود در مدفوع اهدا شده یا کشت خالص سازی شده منجر به بازسازی و ترمیم بافت روده بزرگ می شود. این شرایط به شما کمک می‌کند تا عفونت سی دیفیسیل دائمی خود را درمان کنید.


خطرات کشت مدفوع
خوشبختانه آزمایش کشت مدفوع هیچ گونه خطری برای بیمار ندارد. هر چند این احتمال وجود دارد که مدفوع بیمار دارای باکتری‌های بیماری‌زا باشد که می‌تواند توسط بیمار به دیگران منتقل شود.


برای جلوگیری از این امر توصیه می‌شود که پس از جمع‌آوری مدفوع بیمار دست‌های خود را با آب و صابون آنتی‌باکتریال بشویید.


چگونه برای آزمایش کشت مدفوع آماده شویم؟
پزشک یا تکنسین آزمایشگاه ظروف مخصوصی را جهت جمع‌آوری نمونه‌ی مدفوع به شما می‌دهد. پس از جمع‌آوری نمونه مدفوع توسط شما این ظروف به آزمایشگاه برگردانیده می‌شوند.


چنانچه بیمار در دفع مدفوع مشکل داشته باشد پیشنهاد می‌شود از سالاد سبزیجات و مواد غذایی دارای فیبر بالا مامند غلات کامل و حبوبات استفاده نماید تا دستگاه گوارش تحرک لازم برای ایجاد مدفوع کافی جهت نمونه‌گیری را پیدا نماید.


سخن نهایی
کشت مدفوع روشی بدون خطر و آسان جهت تشخیص عفونت‌های باکتریایی دستگاه گوارش می‌باشد. بعضی از انواع باکتری‌ها می‌توانند موجب عفونت و یا بیماری‌های گوارشی گردند.